Từ những minh chứng khoa học về bộ não trẻ sơ sinh nghĩ về chính sách giáo dục trẻ thơ
TS. Phạm Thị Mai Chi - Viện IPD
Các công trình nghiên cứu về giáo dục trẻ thơ trên thế giới đều cho rằng: Sự phát triển trong những năm đầu đời quyết định tương lai của cả cuộc đời. Chính trong độ tuổi này, trẻ có thể tiếp thu được mọi thông tin và khối lượng kiến thức khổng lồ vào não bộ nếu được học đúng phương pháp.
Nghiên cứu giáo dục trẻ thông minh sớm chỉ ra rằng: Chúng ta đang lãng phí một nguồn tài nguyên não bộ vô cùng to lớn bởi mới chỉ khai thác được từ 3-10% khả năng kỳ diệu của não bộ.
Tiềm năng của não bộ sẽ theo quy luật giảm dần, có nghĩa là giáo dục càng muộn thì tiềm năng sẵn có của con người được phát huy càng ít. Nếu trẻ được giáo dục từ sớm trong thời kỳ vàng từ 0 (thai nhi) đến 6 tuổi thì sự phát triển về não bộ sẽ có khả năng được kích hoạt tối đa 100% do được phát triển đồng thời ở cả hai bán cầu não trái và phải, hình thành 9 loại hình trí thông minh ở các vùng của não: Trí thông minh ngôn ngữ; Trí thông minh tư duy logic - toán học; Trí thông minh không gian; Trí thông minh âm nhạc; Trí thông minh vận động thân thể; Trí thông minh tương tác; Trí thông minh nội tâm; Trí thông minh tự nhiên và Trí thông minh hiện sinh.
Đặc điểm của bộ não trẻ nhỏ
Giai đoạn từ sơ sinh đến tám tuổi và đặc biệt là từ khi sinh ra đến tuổi lên ba là thời điểm quan trọng trong sự phát triển não bộ của trẻ. Điều này là bởi vì những năm đầu của cuộc sống đặt nền tảng cho sự phát triển trí tuệ ở tuổi vị thành niên và tuổi trưởng thành.
Từ lúc thụ thai, các tế bào thần kinh của não nhân nhanh hơn so với bất kỳ tế bào nào khác trong cơ thể của một em bé. Tốc độ phát triển não bộ nhanh chóng của bé tiếp tục suốt thời thơ ấu: lúc mới sinh, não nặng 25% trọng lượng trưởng thành của nó, lúc một tuổi đạt 50%, hai tuổi 75%, và ba tuổi 90%. Bộ não của một người trưởng thành có hơn 100 tỷ tế bào thần kinh, phần lớn trong số đó đã hình thành trong 5 tháng đầu tiên trong bụng mẹ! Mỗi tế bào thần kinh của não bộ được kết nối với khoảng 5.000 tế bào khác. Nói chung, càng có nhiều hình nhánh cây (dendrites : các nhánh nối giữa các tế bào thần kinh) và các khớp thần kinh (synapses : các kết nối giữa các tế bào thần kinh) trong não, thì năng lực xử lý thông tin của não sẽ càng lớn và thông tin truyền đi càng nhanh chóng và có thể đi theo nhiều cách, mở cửa cho tư duy nhanh hơn và phức tạp hơn để đáp ứng với sự tương tác của môi trường. Nghiên cứu gần đây cho thấy rằng các tế bào thần kinh mới có thể được tạo ra trong suốt cuộc đời, nhưng có lẽ chỉ với số lượng đủ để thay thế những tế bào đã chết. Điều này đúng ở người lớn, nhưng không phải ở trẻ sơ sinh. Não của trẻ nhỏ thực sự có các khớp thần kinh nhiều hơn của người lớn - vì nó không phải qua một giai đoạn phát triển quan trọng đó là sự cắt tỉa, trong đó não xóa đi các kết nối thần kinh không cần thiết vì lợi ích của sự tổ chức và hiệu quả hoạt động.
